Hip hop nói chung và nhạc rap nói riêng là thể loại âm nhạc xuất thân và phát triển ở những khu ghetto ở Hoa Kỳ, là những nơi ở tập trung của những người nghèo, người da màu, nơi thường gắn liền với nhiều tệ nạn xã hội và băng đảng. Có thể coi nhạc rap là thứ âm nhạc giúp những người sống dưới đáy tố cáo thực trạng bất công, phân biệt chủng tộc, v.v. của xã hội Mỹ thời bấy giờ, cũng là cách mà các băng đảng tôn vinh họ lên (những người trong băng đảng thường gọi nhau là homie, nghĩa là "người anh em").
Mục lục
1 1997 - 2002: Nền móng của Rap Việt
1.1 Khanh Nhỏ và Thai Viet G, những người khai sinh ra Rap Việt
1.2 Viet Rapper (VR)
2 2002 - 2003: Cột mốc mới của Rap Việt
2.1 Da Rap Club (RC)
2.2 Chiến tranh VR - RC và sự lụi tàn của VR
3 2004 - 2005: Rap Việt lan tỏa
3.1 Underground và Overground
3.2 Viet Hip Hop (VHH)
3.3 Chiến tranh RC - VHH
4 2006 - 2008: Đại chiến Rap Việt
4.1 Fan Hip Hop (FHH) a.k.a. Viet Da Best (VDB)
4.2 Genius Viet Rap (GVR)
4.3 Southside Rappers (SSR)
4.4 Gurdianz of Destiny (GODZ)
4.5 Đại chiến FHH - GVR
4.6 Chiến tranh SSR - GODZ
4.7 Sự sụp đổ của RC
5 2009 - 2010: Sự tan rã của các tổ chức lớn
5.1 Sự tan rã của FHH
5.2 Chiến tranh VD - GVR và sự tan rã của GVR
5.3 G - Family (GFam)
5.4 Lady Killah
5.5 Chiến tranh VD - LK
6 2011 - 2012: Thế chân vạc Underground hình thành
6.1 Space Speakers
6.2 Big Track 2012 - GVR trở lại
6.3 SSR tan rã, Free Spirit Rap (FSR) thành lập
6.4 Cái chết của VD và sự tan rã của GODZ
7 2013 - 2014: Căng thẳng hai miền
7.1 Chiến tranh GFam, FSR - GVR
7.2 Điểm yếu của Rap Việt
1997 - 2002: Nền móng của Rap Việt
Khanh Nhỏ và Thai Viet G, những người khai sinh ra Rap Việt
Năm 1997 là cột mốc khai sinh ra Rap Việt, khi tại thành phố Portland (tiểu bang Oregon - Hoa Kỳ), Khanh Nhỏ và Thai Viet G a.k.a. Thai đã cùng nhau thu âm bài (track) "Vietnamese Gang", trong đó Thai rap bằng tiếng Anh còn Khanh Nhỏ rap bằng tiếng Việt.[2] Không rõ hai người trên bắt đầu rap từ bao giờ nhưng họ đã thể hiện một đẳng cấp nhất định trong cách flow (hiểu nôm na là nhịp điệu, cách nhấn nhà của rappers). Giống như tên của bài hát, lời nhạc (lyric) của "Vietnamese Gang" đậm chất băng đảng và tự tôn dòng máu Việt, với ý tưởng xuyên suốt là đè bẹp mọi người, đề cao người Việt Nam. Giữa một thế giới đủ chủng loại sắc tộc như Hoa Kỳ, "Vietnamese Gang" đã đại diện một cách xuất sắc cho những ghetto Việt Nam tại Mỹ. So sánh với nhạc rap của Mỹ, "Vietnamese Gang" hoàn toàn mang tính kế thừa.[1] Năm 2005, Khanh Nhỏ đã mang "Vietnamese Gang" đi thi cuộc thi rappers trẻ thế giới và được đánh giá tốt về flow cũng như chất gangsta trong bài nhạc.
Viet Rapper (VR)
Không chỉ dừng lại ở "Vietnamese Gang", Khanh Nhỏ vẫn tiếp tục rap thêm những bài khác. Sau khi Khanh Nhỏ rap, rất nhiều những người Việt sống trên đất Mỹ khác bắt đầu biết tới và bắt tay vào việc sáng tác nhạc rap. Họ quy tụ lại với nhau như một câu lạc bộ của những người có cùng sở thích với dòng nhạc này, và Viet Rapper (VR) ra đời từ đó. Những nghệ sỹ (artists) nổi tiếng của VR ngoài Khanh Nhỏ có thể kể đến như: Phong Lê, Xương Khùng, Baby Red, Zolek, Nam Kha, Nhi DJ, v.v. và có người thì rap tiếng Việt nhưng cũng có người rap tiếng Anh. Do phần lớn những thành viên này sống ở nước ngoài nên đa phần các bài rap của producer này có nội dung mâu thuẫn chính trị với người Việt Nam bản xứ hoặc bắt chước những nội dung giang hồ với những câu chửi thề, đó chính là lý do nhiều người Việt Nam có một cái nhìn rất xấu về thể loại nhạc này. Khá nhiều rappers tài năng sau này của Rap Việt khởi đầu từ diễn đàn VR. Những tracks nổi tiếng của VR là "Đời Anh Thanh Niên - Khanh Nhỏ", hay "Vườn Bông Hồng Đỏ - Khanh Nhỏ Ft. Phong Lê".
2002 - 2003: Cột mốc mới của Rap Việt
Da Rap Club (RC)
Trước 2002, Rap Việt hoàn toàn nằm ngoài biên giới Việt Nam. Người mở đầu cho nhạc rap tại Việt Nam là Xlim, bằng vốn hiểu biết và lòng đam mê, anh đã tìm hiểu tường tận về gốc gác trần trụi và phóng khoáng của nhạc rap Mỹ. Năm 2002, Xlim đã thành lập Da Rap Club Hanoi (thường gọi là Rap Club hay RC), với mục đích ban đầu là một nơi trao đổi và chia sẻ thông tin về nhạc rap quốc tế, anh sau này chuyển dần qua quản lý công ty RC. RC bắt đầu biết về những rappers gốc Việt bên kia bờ đại dương, biết về Khanh Nhỏ, về VR và những bài nhạc của họ. Những điều họ tiếp thu được từ VR chính là những cái chất kế thừa của văn hóa Hip Hop ở Mỹ. Sự ra đời của RC sẽ chẳng có ý nghĩa gì nếu không nói tới Viet Spiritz Band bao gồm Lil' Knight a.k.a. LK (Lil' là viết tắt của từ "little" trong Tiếng Anh, có nghĩa là "bé nhỏ", "tiểu") và Fantasy XY a.k.a. D Cash, đó là những rappers đầu tiên ở Việt Nam. Khi Viet Spiritz Band thu âm những bài nhạc đầu tiên, thì từ lúc đó trở đi họ đã đặt một nền móng mới cho Rap Việt. Các rappers nổi tiếng của RC là LK, Fantasy XY a.k.a. D Cash, Nam CT, One Large, Eddy Việt, Cá Chép a.k.a. Double C, Young Uno, Lil' BK, Ken Chou, Chíp Nhỏ, PA (nữ), nhóm Mít Đọt Family... Sau này LK, Eddy Việt, Cá Chép, Lil' BK, và PA cùng nhau lập ra nhóm Viet Dreamerz nhưng vẫn thuộc RC. Diễn đàn RC là bước đệm khởi đầu cho nhiều rappers tài năng sau này của Rap Việt phát triển. Một trong những tác phẩm hot thời bấy giờ và cũng là ca khúc khẳng định phong cách rap của LK là "Chung Lối - LK Ft. Fantasy XY", sau đó có thể kể đến "Hút Bin - Nam CT" và những bài nhạc của nhóm Viet Dreamerz.
Chiến tranh VR - RC và sự lụi tàn của VR
Mâu thuẫn cá nhân cũng có nhưng đa số là mâu thuẫn chính trị. VR là nơi khơi nguồn của Rap Việt, nhưng đa số rappers và members có nguồn gốc là con cháu của chế độ Việt Nam Cộng hòa, trong khi RC chủ yếu từ Hà Nội. Mặt khác phong cách của VR gần như hoàn toàn thuần Mỹ, còn RC thì một mặt học tập văn hóa rap Mỹ, một mặt ứng dụng nó vào cuộc sống xã hội Việt Nam nên bên nọ chê bai, dè bỉu bên kia. Cuốc chiến bắt đầu nổ ra, tuy không có sự kết thúc, nhưng phần thắng dường như nghiêng về bên RC, còn VR thì rút lui trong yên lặng. Phía bên VR có thể nhắc đến các tracks "Hà Nội Sao? - Khanh Nhỏ", hay "Dizz RC - Phong Lê Ft. Xương Khùng". Bên RC là những tracks của LK như "Da Story about HQT" diss HQT trong VR, một số bài feat. cùng One Large và Young Uno diss Khanh Nhỏ, Phong Lê... và đỉnh điểm là track "Quỳ Xuống - Nam CT Ft. LK & Young Uno".
Sau trận chiến này, thủ lĩnh Khanh Nhỏ và một số thành viên trụ cột do bận những công việc riêng nên đã dần không còn hoạt động nhiều, VR cũng vì thế mà mất đi vị thế vốn có, khiến một số rappers nổi tiếng cũng bỏ đi sang tổ chức khác (Cá Chép, Eddy Việt sang RC) hoặc hoạt động riêng (như Phong Lê cùng 102 Band vẫn hoạt động cho đến nay). Diễn đàn VR vẫn tiếp tục hoạt động đến bây giờ, thành viên chủ yếu là những bạn trẻ sinh ra tại Mỹ có đam mê rap, tuy nhiên họ không đủ sức vực dậy VR.
2004 - 2005: Rap Việt lan tỏa
Underground và Overground
Sự ra đời của VR và RC cũng đánh dấu sự ra đời của giới Underground Việt, có thể hiểu là thế giới ngầm, bao gồm những nghệ sỹ đam mê nhạc rap và hip hop nhưng khá kín tiếng, ít xuất hiện trên các phương tiện truyền thông. Các nghệ sĩ Underground thường không có những hoạt động thường xuyên như như ra album, single, họp báo hay PR trên báo chí như các ca sỹ showbiz. Tuy nhạc của họ không được biểu diễn trên sân khấu, nhưng sự phát triển của Internet đã giúp rap đến với nhiều bạn trẻ và bắt đầu tạo được những ấn tượng ban đầu.[3] Năm 2003 trôi qua với những thành công ban đầu nhất định của RC, bước sang năm 2004, có khá nhiều biến động xảy ra với họ. Tiếng tăm của RC bắt đầu lan tỏa, sức ảnh hưởng không còn chỉ gói gọn ở Miền Bắc mà rất bạn trẻ sống ở Miền Nam và Miền Trung cũng đã tham gia, thậm chí có nhiều người sống ở nước ngoài như Thụy Sỹ, Đức, Mỹ, Úc, Canada... cũng biết đến và tham gia RC. Ngày 14 tháng 8 năm 2004, lần đầu tiên tại Việt Nam, RC phối hợp cùng với một câu lạc bộ breakdance tổ chức party dành cho các bạn đam mê hip hop và rap tại một quán bar ở Hà Nội.
Một cột mốc khá quan trọng nữa là sự kiện lần đầu tiên trong lịch sử Rap Việt, ca sĩ Đăng Khôi, một ngôi sao V-Pop, đã tìm đến RC để mời rapper LK kết hợp với mình trong một album của anh. Sự kết hợp này đã đem đến thành công cho Đăng Khôi cũng như LK và cũng đánh dấu một nấc thang quan trọng cho Rap Việt, nó đã bắt đầu vượt ra khỏi tầm của Underground và đã được các ca sĩ, nhạc sĩ, các nhà chuyên môn, phê bình, nhà sản xuất âm nhạc tại Việt Nam nhòm ngó và để ý. Điều này được chứng minh bằng hàng loạt các sự kiện tiếp theo đó về sau này như ngày càng có nhiều sự kết hợp hơn giữa các ca sĩ và các rappers, đặc biệt là LK.[4] Từ sự ảnh hưởng của V-Pop, nhạc rap càng ngày càng được biết đến rộng khắp và rappers xuất hiện ngày càng nhiều, nhiều nghệ sỹ trong số đó xuất hiện thường xuyên trên các sân khấu. Những rappers dạng này thường được gọi là Overground (Mainstream) và xuất hiện lần đầu tiên ở Thành phố Hồ Chí Minh, nghệ sỹ được biết đến nhiều nhất là Đinh Tiến Đạt a.k.a. Mr. Dee. Một điều khác nhau lớn nữa giữa Underground và Overground là ca từ trong bài nhạc, vì giới Overground thường biểu diễn trước công chúng nên ca từ của họ bị giới hạn trong các chuẩn mực xã hội, còn ca từ của Underground thì lại vô cùng tự do và phóng khoáng.[5]
Viet Hip Hop (VHH)
Diễn đàn Viet Hip Hop (VHH hoặc VH2) ra đời giúp cho các bạn trẻ Thành phố Hồ Chí Minh đam mê nhạc rap và hip hop có một sân chơi thực sự, thúc đẩy phong trào hip hop phát triển mạnh, thành viên lên tới cả trăm nghìn người (đây chỉ là diễn đàn chứ không phải là producer như RC). Tuy nhiên, lúc đó họ chỉ biết đến Overground chứ ít biết đến thê giới ngầm. Rap Việt chỉ thực sự được các bạn trẻ Thành phố Hồ Chí Minh biết đến và được nhìn nhận một cách đúng đắn nhất khi diễn đàn VHH tổ chức cuộc thi "Rapper, Where Are You?" (tháng 7 năm 2005), một cuộc thi của các rappers Việt Nam với sự bình chọn của đông đảo các bạn trẻ yêu thích rap và hip hop. Người đoạt giải nhất trong cuộc thi đó không ai khác chính là LK và Young Uno với bài hits thời đó "Cơn Mưa Qua". Ngay sau đó là một buổi party của diễn đàn VHH kết hợp với RC với sự xuất hiện và trình diễn của hai rappers hàng đầu làng Rap Việt là LK và Young Uno đã đem đến cho các bạn trẻ Thành phố Hồ Chí Minh một cái nhìn hoàn toàn khác về Rap Việt.
Chiến tranh RC - VHH
VHH chủ trương không có rapper trụ cột, ai nổi tiếng thì lập box nên ít có cá nhân gắn bó với forum này, do vậy gần như ở VHH không có một rapper nào thực sự đủ sức dẫn dắt lớp trẻ. Diễn đàn VHH có khi lên đến cả trăm nghìn thành viên, với số lượng đông như thế thì rõ ràng không tránh khỏi nhưng luồng tư tưởng đan xéo nhau về rap, và bắt đầu từ những quan điểm mâu thuẫn của một bộ phận thành viên VHH với RC thì cuộc chiến dần đã được khơi mào. Tuy nhiên, chiến thắng của RC với VHH là quá dễ dàng, những One Large, LK, Young Uno, Lil' BK, hay Nam CT... tỏ ra quá vượt trội để đấu lại với những VHH Rap Crew hay Dunkare còn non nớt. RC trở thành một thế lực hùng mạnh và bất khả xâm phạm vào những năm 2004 - 2005, còn VHH do không có những bước phát triển vững chắc nên gần như chỉ là nơi lưu trữ các bài hát.
2006 - 2008: Đại chiến Rap Việt
Trong năm 2006 và đầu năm 2007, hai từ rap và hip hop đã không còn xa lạ đối với các bạn trẻ Việt Nam nữa mà nó đã tìm đến mọi ngõ ngách và lan tràn trên mọi phương diện, sô lượng người biết đến Rap Việt và nghe Rap Việt ngày càng lớn hơn và tăng đột biến. Nếu như trước đây các bạn trẻ chỉ chia sẻ cho nhau nghe những ca khúc pop thị trường là chủ yếu thì giờ đây, còn có thêm cả các ca khúc Rap Việt, thậm chí một số ca khúc đã trở thành hits và được đông đảo người nghe yêu thích. Chất lượng của các bài nhạc cũng được nâng cao và chủ đề vô cùng phong phú như: tình yêu, tuổi trẻ, gia đình, bạn bè, tuổi học trò... nổi bật là hit "Tuyết Yêu Thương - Young Uno",[6] hay thậm chí là cả những nội dung gai góc về xã hội như tệ nạn xã hội hay thiên tai cũng được đưa vào rap. Trong Underground, những rappers tài năng xuất hiện ngày càng nhiều, những tổ chức mới có uy tín như FHH, GVR hay SSR được thành lập. Nhạc rap bây giờ không còn chỉ chú trọng đến flow như trước nữa mà các kỹ năng sử dụng vần câu (skills) cũng bắt đầu được đề cao. Trên phương diện Overground, chất lượng cũng tăng lên khi mà giới nghệ sỹ đã nhìn nhận một cách đúng đắn và rõ ràng hơn. Các nhạc sĩ bắt đầu để ý hơn đến việc sáng tác ca khúc theo phong cách này, các nhà sản xuất, công ty âm nhạc cũng đầu tư nhiều hơn cho thể loại này, các trang báo bắt đầu có những bài viết cho thể loại này.[7]
Fan Hip Hop (FHH) a.k.a. Viet Da Best (VDB)
Năm 2006, VTA (còn đến biết đền với tên Legend V) cùng những rappers khác từ Bắc vào Nam biết nhau qua diễn đàn VR và VHH như Viet Luvz (VTA, De' Light, Xù Nhím), One Warning Team (tiền thân là Dunkare của VHH: Halen, Long Le, Sogin, Sang Nhỏ, Rap Soul, Nhóc Worm), Viet Gangz, New Style9z đã thành lập Fan Hip Hop (FHH). Với chủ trương không phân biệt vùng miền, đề cao phong cách Old School (hiểu nôm na là họ sử dụng beat theo xu hướng dòng nhạc hip hop cũ), và để tạo cơ hội cho các rapper trẻ học tập họ đã lập ra diễn đàn Viet Da Best (VDB). Những rapper thành công nhất với FHH: VTA, De' Light, Xù Nhím, One Warning Team, VGL (vợ của VTA), Mr. Lonely (tên mới sau này của anh là Emcee L), Titanz, Lil' Cool Boy, Thỉm Doggy...[8]
Genius Viet Rap (GVR)
GVR do hai người Đức gốc Việt là First Love a.k.a. FL và Phương CD thành lập cùng thời điểm với FHH, họ vốn là những thành viên của diễn đàn RC muốn tạo một sân chơi riêng cho các bạn trẻ gốc Việt sống tại Đức. FL và Phương CD đã mang về GVR hàng loạt những members cũng như rất nhiều rappers tài năng khác trong cộng đồng người Việt sống tại Đức mà có thể kể đến như Khánh HP (anh trai của Phương CD), Lee7, Da Sun Kid a.k.a. DSK (anh được nhiều người coi là King of Viet Rap) và họ cùng nhau lập ra nhóm Viger (viết tắt của Vietnamese - German, đội trưởng là Khánh HP), ngoài ra còn có thêm Andree Right Hand (sống tại Canada). Cách suy nghĩ kiểu mới, cách chơi rap mới, và phong cách mới, GVR càng ngày càng thu hút nhiều nhân tài đổ bộ như BDT (Viger), Dead Nah a.k.a. Nah (anh còn có biệt danh King of Lyrics), Lil' Shady, It's Lee (R&B), Viet Dragon a.k.a. VD, Linh Lam (nữ), Ling, Zolek....[9] Ngay lập tức GVR đã tạo được ảnh hưởng với bài hit "Tiểu Thuyết Tình Yêu - Lee7 Ft. Andree & It's Lee".[10]
Southside Rappers (SSR)
Sau khi thành lập nhóm One Warning với lực lượng chính là phần lớn các rappers nòng cốt của Dunkare trước đây, nhóm trưởng Halen quyết định tạo một sân chơi cho các rappers Miền Nam, và thế là SSR ra đời, không hoàn toàn tách khỏi FHH. Các rappers nổi tiếng của SSR là: Halen, Long Le, Sogin, Southside Original a.k.a. S.O, Subby,...
Gurdianz of Destiny (GODZ)
Viet Dragon a.k.a. VD, tên thật là Tommy Trường, là một người Úc gốc Việt. Anh còn được biết đến với cái tên Southside King hay SSK, sự xuất hiện của anh trong Rap Việt đã mang đến một pong cách và kỹ thuật riêng biệt. VD quen Subby của SSR qua mạng và hai người có một quãng thời gian thân thiết. VD còn cùng Subby ra một track diss GVR trong thời gian căng thẳng giữa FHH - GVR, nhưng sau đó VD lại gia nhập GVR và diss Subby. VD có nhiều bài kết hợp thành công với nhiều rappers ở cả FHH, SSR và GVR, tuy nhiên anh vẫn được biết đến nhiều nhất trong quãng thời gian ở GVR với những sự kết hợp ăn ý cùng Phương CD như "Tha Lyrikal Legendz Mixtape" (mixtape là một bài nhạc được sản xuất bằng cách mix các giọng và beats đã được thu âm từ trước đó lại với nhau) hay một số rappers khác như Nah, DSK, hay Linh Lam. Tuy nhiên, với cái tôi quá lớn của mình, VD lại có những xích mích với chính DSK, Phương CD, Nah và nhiều thành viên khác trong GVR, Vậy nên, VD đã tự tách ra và thành lập GODZ, mục đích có vẻ là để thỏa mãn cá tính đặc biệt của anh. GODZ cũng đã kết nối được một lượng thành viên đông đảo qua mạng Internet, các rappers nổi bật của GODZ là VD và một số rappers trẻ tài năng ở Miền Nam như Acy, Sol' Bass, MAC, Đạt Maniac...
Đại chiến FHH - GVR
Sự xuất hiện của FHH và GVR ngay lập tức đã tạo ra những mâu thuẫn về lối sống và phong cách rap. Nếu FHH là tập hợp những rappers theo phong cách Old School thì đối lập là GVR với phong cách hustler mới mẻ. Khơi mào cho trận chiến là những mâu thuẫn phát sinh từ trước như VTA vs. RC Hải Phòng (một số rappers của GVR trước khi thành lập là thành viên của RC Hải Phòng), VTA vs. DSK - một cuộc đấu bất phân thắng bại và sau đó hai người là bạn, nhóm Viet Luvz vs. bộ tứ Lee7, Phương CD, DSK, và Andree, Phương CD vs. Lil' BK và Chíp Nhỏ của RC, GVR vs. RC. Cuối năm 2006 cuộc chiến đã bắt đầu được manh nha, Lil' Shady khi đó còn là một rapper mới, đã nghênh chiến bằng một track xoáy vào VTA, Xù Nhím, De' Light, và Dunkare... Ngay lập tức VTA, Dunkare, và Xù Nhím đã giành rất nhiều tracks để đáp trả, nổi bật là "Dạy Học Trò - Xù Nhím". Đến năm 2007, do một số mâu thuẫn phát sinh, bộ tứ Lee7, DSK, Andree, và Phương CD ra track "30 Phút Cho Rap Việt" (hay còn gọi là "30 Mins for Viet Rap") để tuyên chiến với FHH và Dunkare, nhưng đồng thời cũng tuyên chiến luôn cả Rap Việt khi trong bài nhắc đến những cái tên như Young Uno, Ken Chou và Lil' BK của RC, các tổ chức thời đó như VHH, RapVN, và cả VR.
"30 Phút Cho Rap Việt" đẩy mâu thuẫn giữa GVR và FHH cùng các bên khác ngày càng gay gắt. Cuộc chiến công khai trong rap bùng nổ, RC đáp trả lại bài này bằng hai bài "Dizz GVR - Young Uno Ft. Jay Tee & Jan Saker" và "Dizz Em - Young Uno" (Sau khi hòa bình được thiết lập giữa FHH và GVR thì RC và GVR không còn gây chiến với nhau, Young Uno còn feat. chung với GVR trong bài "Wat is Beef - Young Uno Ft. Lee7 & Andree"). VD và Subby cũng ra một track để diss GVR, GVR đáp trả lại họ bằng bài "GVR Dun Fuckin' Care - Nah Ft. Andree, Lee7, DSK, & Phương CD" (bài này còn được biết đến với cái tên "30 Phút Cho Rap Việt Part II"). Tiếp đó, VGL cho ra hai track diss GVR feat. cùng Mike 714 và Young CO. Ngay sau đó là sự trả lời của hàng loạt các rappers trụ cột của GVR như Andree, Lee7, DSK, Lil' Shady, Phương CD, Dr. BL, hay Linh Lam, rồi lại đến Mr. Lonely, Titanz, Lil' Cool Boy bên phía FHH phản pháo. Trong khoảng thời gian này còn nổ ra hàng loạt những cuộc chiến trong và ngoài Internet, GVR là nghi can số một trong những lần FHH bị hack sập web (mặc dù Andree đã đại diện cho GVR nói rằng không hề có dính líu tới vụ việc đánh sập trang web của FHH), còn FHH cũng bị coi là thủ phạm của hàng loạt vụ thanh toán bằng đao kiếm với các rappers, thành viên của GVR ngoài xã hội. Cả hai bên đều bị thiệt hại nặng nề, diễn đàn của FHH không còn phát triển được, còn GVR thì hai năm liền không thể tổ chức một offline hay party công khai nào đáng kể. Chính vì thế những người đứng đầu của FHH và GVR quyết định sẽ đấu một track công bằng, GVR với "Dear FHH Wanksta – DSK Ft. Andree, Lee7, Phương CD, Lil’ Shady, & Dr. BL", và FHH với "Dizz GVR – VTA Ft. Mr. Lonely, Ki3nTK, Br. Light, & Lil' Cool Boy". Cả hai tracks đều rất nổi tiếng, gây ra sự tranh cãi không ngừng nghỉ trong giới Underground lúc đó.
Sau một thời gian đấu đá gây nhiều tổn thất cho cả hai bên, vào ngày 10 tháng 1 năm 2008, đại diện FHH là VTA, đại diện SSR là Halen, đại diện GVR là Phương CD, DSK, và Andree đã đặt bút ký một hiệp ước hòa bình, tuyên bố chấm dứt chiến tranh.
Chiến tranh SSR - GODZ
Đây là cuộc chiến bị cuốn theo trận đại chiến FHH - GVR. Sau khi hiệp ước hòa bình được ký kết, Halen và VD đã bắt tay nhau thực sự, thể hiện là việc VD gia nhập One Warning và đã có một mixtape khá thành công. Tuy nhiên, cách nghĩ và môi trường sống của hai người đứng đầu này quá khác nhau nên lại bùng phát một mâu thuẫn mới. VD vẫn ngấm ngầm chỉ trích Halen về vụ án gây thương tích ngày trước, còn Halen thì cho rằng VD không nên khơi lại chuyện cũ. Chỉ còn chờ một cái cớ là mâu thuẫn này bùng phát thành chiến tranh, và nó đã đến, đó là cuộc thi gangz giữa hai nhóm học trò của họ là Baby GODZ và Baby One Warning với phần thắng nghiên về Baby One Warning. Halen không muốn bỏ qua cho việc một thành viên của GODZ là Sol' Bass đá xoáy anh trong bài nhạc, còn VD lại ra sức bảo vệ. Mâu thuẫn bùng nổ, VD tách ra khỏi One Warning và hai bên tuyên chiến, bắt đầu xuất hiện hàng loạt những tracks mang tên "Pháo Giàn" (hàng chục rappers tham gia một track) của SSR và GODZ dành cho nhau. Một lần nữa cuộc chiến này lại giống đại chiến FHH - GVR, vượt qua ranh giới âm nhạc khi hai bên liên tục công kích và đe dọa xử lý nhau bằng vũ khí.
Trong năm 2008, VD gặp VTA tại Hà Nội, anh cùng VTA và GVR hòa giải những mâu thuẫn trước đây và họ đã tổ chức một show diễn và cuộc thi thành công mang tên "Peace in Northside – Freestyle Battle King" do FHH, GVR, và GODZ kết hợp. VTA nhận lời giúp VD đứng ra hòa giải hiềm khích giữa GODZ và SSR, cũng như giữa VD và Halen. Sau khi VD bay vào Thành phố Hồ Chí Minh, nhờ sự đánh tiếng của homie VTA, Halen đã chấp nhận một cuộc gặp gỡ với VD để hòa giải. Nhưng không hiểu vì lý do gì mà nó kết thúc bằng một trận đánh úp tại nhà VD dành cho Halen, thậm chí VD còn post ảnh đánh Halen lên mạng, đẩy mâu thuẫn lên đến đỉnh điểm. Halen và SSR coi đó là một sự sỉ nhục dẫn đến sự việc diễn ra vào ngày 13 tháng 4 năm 2008, VD bị chém trọng thương bằng những nhát dao chí mạng vào đầu, khủy tay, và chân tại một club trong khi anh đang bàn bạc tổ chức một show ca nhạc cho GODZ tại Thành phố Hồ Chí Minh. Sau đó, Halen, Long Le, Sogin, và một đồng phạm tên Toàn lần lượt bị bắt và xử tổng cộng hơn 30 tháng tù, còn VD quay trở về Úc chữa trị thương tật.[11]
Sự sụp đổ của RC
Sau một khoảng thời gian phát triển rực rỡ, đến năm 2007 thì RC đã có những manh nha của sự sụp đổ khi tập thể RC bắt đầu rệu rã. Sự xuất hiện của FHH và GVR cùng cuộc đại chiến giữa họ đã khẳng định được trình độ của hai tổ chức này, điều này giúp FHH và GVR thu hút được hàng loạt nhân tài đổ bộ khiến cho vị trí của RC bị lung lay giữ dội. LK trở thành một rapper Overground và theo đuổi con đường âm nhạc riêng cùng ca sỹ Ưng Đại Vệ,[12] Young Uno và Ken Chou hoạt động không thực sự nhiều, hai rappers Viet Dreamerz là Eddy Việt và Cá Chép có feat. cùng các rappers GVR hai tracks rồi cũng không thấy xuất hiện trở lại. RC cũng đã có động thái hâm nóng lại như là tổ chức một party vào ngày 11 tháng 5 mang tên "Bốn Năm Sau Khi Rồng Thức Giấc". Đây là party lớn nhất trong khoảng thời gian này của RC, tập hợp của một số rappers từng là thế hệ vàng của họ như LK, Nam CT, Ken Chou, và Young Uno. Đồng thời Ken Chou còn tuyên chiến với GVR - FHH, dù đã có những tracks đáp trả của cả FHH và GVR nhưng sau đó Ken Chou chỉ im lặng và sự việc này đã lắng xuống. RC còn định tổ chức một show diễn lớn nhưng bất thành. Vào giữa năm 2008, RC gần như đã hoàn toàn tan rã, diễn đàn RC còn rất ít hoạt động và đóng cửa sau đó. Năm 2013, với sự nỗ lực của một số rappers kỳ cựu như Cá Chép hay Eddy Việt cùng những người yêu quý RC, diễn đàn RC đã hoạt động trở lại.
2009 - 2010: Sự tan rã của các tổ chức lớn
Sự tan rã của FHH
Sau khi Halen bị bắt giữ, Subby trở thành người quản lý SSR và tạo dựng được mối quan hệ tốt đẹp với GVR. Sau khi ra tù Halen vẫn quay trở lại SSR hoạt động, còn VD tuy bị thương nặng nhưng không nguy hiểm đến tính mạng. Giữa VD và Subby, Halen cũng như SSR vẫn có những tracks diss nhau qua lại (thậm chí có những lúc FHH, SSR kết hợp cùng GVR lập ra cả một pháo giàn để diss VD). Trong năm 2008, tại FHH xảy ra một sự kiện buồn, đó là việc nữ rapper VGL qua đời do bệnh hiểm nghèo, nó không chỉ khiến FHH mất đi một rapper tài năng mà còn ảnh hưởng trực tiếp tới thủ lĩnh VTA, chồng của VGL. Biến cố này khiến VTA không còn dành nhiều tâm huyết cho rap cũng như FHH. FHH tan rã một thời gian sau đó khi VTA quyết định giải nghệ.
Chiến tranh VD - GVR và sự tan rã của GVR
Trong thời gian VD ở GVR, anh và Nah có những thời gian khá thân thiết, Nah cũng thừa nhận phong cách rap của mình có ảnh hưởng nhiều từ VD. Tuy nhiên sau đó giữa họ lại có những mâu thuẫn dẫn đến một trận beef cá nhân giữa hai người. Mọi chuyện tưởng như đã lắng xuống cho đến năm 2009, có vẻ lại có những xích mích nảy sinh trở lại giữa hai rappers này nên lại có một trận chiến nữa xảy ra. Nah tung ra hai tracks diss VD trong đó có một track mang tên "Xích Bích", đáp trả lại động thái đó, VD ra track "Tây Phương Bất Bại" phản pháo track "Xích Bích". Không dừng lại, VD còn tiếp tục ra track động chạm đến những rappers của nhóm Viger (Khánh HP, DSK), đẩy xung đột bây giờ không chỉ dừng lại ở mức cá nhân, mà cả GVR cũng đã vào cuộc. "Tan Xác - Andree Ft. Nah, Lee7, & DSK" là câu trả lời đầu tiền của GVR, ngay tiếp đó GVR cùng các homies của họ tiếp tục cho ra track "Tan Xác 2 - Silver C Ft. Krazi Noyze, PXT, L2K, S.O, DSK, & Lee7" (Silver C, PXT, DSK, và Lee7 là artists của GVR, Krazi Noyze là homie của GVR, S.O đến từ SSR, L2K đến từ 94 Band thuộc SSR). Sau đó liên tiếp là những track diss nhau qua lại từ cả hai phía như là track pháo dàn "DM GVR 4 - VD Ft. GODZ" và các pháo dàn từ phía các rappers GVR. Cuộc chiến chỉ lắng xuống và chấm dứt sau đó khi VD lên tiếng xin lỗi Nah.
Thời gian sau đó, một loạt các rappers thế hệ đầu của GVR quyết định rút lui (DSK, Lee7, Phương CD), một số người khác thì theo đuổi những con đường riêng (như là Andree, Nah) khiến vị thế của GVR mất đi. Điều này ảnh hưởng rất nhiều đến thế hệ rappers kế tiếp của GVR khi nhiều người trong số họ chọn cho mình những ngã rẽ khác. Cuối năm 2009, GVR đã chính thức tan rã.
G - Family (GFam)
Năm 2009, Acy a.k.a. TT cùng một số cộng sự của mình do có một số mâu thuẫn với VD quyết định tách GODZ và thành lập G - Family. Tuy có những khó khăn ban đầu nhưng GFam vẫn có những bước đi vững chắc và càng ngày càng thu hút được nhiều nhân tài đang sinh sống tại Miền Nam. Những rappers nổi bật ở GFam là Acy, Dat Maniac, Black Murder, DN, Zephyr a.k.a. Dép, Worm JB, B2C, Sol' Bass, Táo...
Lady Killah
Tháng 3 năm 2010, các thành viên cũ của RC là Justa Tee (tên cũ là Jay Tee, anh là một rapper chuyển sang hát R&B), LK, và Mr. J (Jan Saker) thành lập Lady Killah, không chỉ hướng tới rap mà còn có cả dòng nhạc R&B. Mục đích của Lady Killah là mang âm nhạc tới các bạn trẻ một cách rộng rãi chứ không chỉ bó hẹp người nghe trong Underground. Họ có những sự hợp tác với Andree, nhóm Viet Dreamerz, và GVR. Những nghệ sỹ nổi tiếng ở Lady Killah có thể kể đến như LK, Justa Tee, Big Daddy, Mr. A, Mr. T, Yanbi (R&B)...[13]
Chiến tranh VD - LK
Năm 2010, LK cho ra mắt album "Bản Thể 1205" đánh dấu sự trở lại của mình được nhiều người chú ý, album được cho là giới thiệu phong cách mới của LK. Ngay sau đó VD ra track "Welcome to Hell" mục đích để diss Halen, nhưng vẫn dành một verse bài xích track "Welcome to da Hell" trong album của LK. LK cũng phản pháo bằng hai tracks là "Rồng Giấy - LK" và "Lệnh Truy Nã - LK Ft. Eddy Việt". VD liền ra track "Reply LK - VD Ft. Shelby" châm biếm phong cách mới của LK. LK ra track "Rồng Lộn Xuống Biển" để đáp trả, nhưng sau đó anh cũng tuyên bố rút lui, VD còn ra thêm một track nữa là "KL LK - VD Ft. NK" (KL là viết tắt của từ "kết liễu").
2011 - 2012: Thế chân vạc Underground hình thành
Bước sang giai đoạn 2011 - 2012, sự trở lại của GVR và FSR thành lập (sau khi SSR đóng cửa), cùng với GFam đã tạo nên thế chân vạc của giới Underground cho tới nay. Rap Việt có một quãng thời gian tương đối hòa bình khi không có những trận chiến lớn dù đâu đó vẫn có những mâu thuẫn cá nhân như VD và SSR, Acy và VD (sau này hai người cũng đã làm lành), Acy và Halen, Acy và Ling, FSR và Andree... Overground phát triển tốt với chất lượng càng ngày càng được nâng cao, nhiều tên tuổi được biết đến như Justa Tee (R&B), LK, Big Daddy, Mr. T, Yanbi (R&B), hay Suboi (nữ), v.v.
Space Speakers
Space Speakers được thành lập bởi DJ Touliver vào năm 2011, có mối liên hệ chặt chẽ với Lady Killah, hướng đến việc làm nhạc, beatmaker, hòa âm phối khí. Họ đã có một số hợp tác thành công với những ca sỹ V-Pop, cũng như có những sự kết hợp với Lady Killah, Andree, hay một số rappers ở GVR như Binz hay Gizmo. Những nghệ sỹ nổi tiếng của Space Speakers là: Touliver, Justa Tee, Rhymastic (tên cũ là Young Crizzal a.k.a. YC, cựu rapper của GVR), Dương Đại Dương a.k.a. 3D, Kimmese (nữ), Soobin, Ứng Duy Kiên...[14]
Big Track 2012 - GVR trở lại
Với sự nỗ lực của Ban Quản trị diễn đàn GVR, các thành viên và các rappers, GVR chính thức tập hợp trở lại với sự quay về của nhiều artists thế hệ đầu như Lee7, Linh Lam, Lil' Shady, It's Lee, BDT, Dr. BL a.k.a. Beezy, v.v. Họ cho ra một Big Track mang tên "Genius Viet Rap 2012 - Linh Lam, BDT, Lil’ Shady, It’s Lee, Lee7, Kay-T, Binz, Lil’ Cì, DK Love, Dr. BL, & Dr. Cizzle" đồng thời tổ chức các buổi offline cho những người yêu quý GVR để đánh dấu sự kiện lớn này. Rất nhiều tracks khác cũng được ra mắt mừng sự trở lại này như "My Name is GVR - Rhymastic", "La La La - Binz Ft. Linh Lam", "Tam Kỳ's Pride - Lee7 Ft. Binz & Linh Lam", v.v. Artists nổi bật của GVR thời kỳ này là những rappers đến từ cả ba miền Tổ quốc như: Linh Lam, Lee7, BDT, It's Lee, Lil' Shady, Binz (đã sang nhóm Viet Dreamerz năm 2014), Silver C, Rhymastic (đã sang Space Speakers năm 2012, nhưng anh vẫn có nhiều hoạt động với các homies của mình ở GVR), Lynk Lee (R&B), T-Akayz, Dr. Cizzle, v.v.[15]
SSR tan rã, Free Spirit Rap (FSR) thành lập
Năm 2012, sau khi Halen tuyên bố giải nghệ và đóng cửa website ssrappers.net, một số rappers chủ chốt của SSR quyết định có kế hoạch nghiêm túc cho con đường âm nhạc nên đã thành lập FSR. Các rappers nổi tiếng của FSR là: Torai9, Young H, Black Bi, L.J., Baby Red, S.O, Kiban, MAC, v.v. Về phần Halen thì anh đã thi lại đại học và trở thành một thầy giáo luyện thi đại học môn Vật Lý và thỉnh thoảng anh vẫn ra tracks. Anh luôn thể hiện sự hối hận về những lỗi lầm trong quá khứ củamình và khuyên mọi người không lặp lại những sai lầm đó.[16]
Cái chết của VD và sự tan rã của GODZ
GVR trở lại và cũng chào đón VD quay về, anh cùng với Lee7 và Linh Lam quyết định ra track "The Legend - VD Ft. Lee7 & Linh Lam". Nhưng sau khi xong phần thu âm thì VD đột ngột qua đời ngày 10 tháng 8 năm 2012, sau đó Lee7 và Linh Lam vẫn quyết đinh ra mắt MV "The Legend" như một sự tưởng nhớ đến VD. Gần như không ai biết nguyên nhân cái chết của VD là gì, chỉ biết người nhà VD thông báo anh đã qua đời trên Facebook và sau đó không còn thấy VD xuất hiện trong giới Underground. Nhiều thông tin cho rằng đây chỉ là một chiêu trò của VD với mục đích là rút lui khỏi Underground một cách êm thấm sau khi gây ra rất nhiều mâu thuẫn với nhiều bên. Tuy nhiên, Linh Lam và một số rappers khác khẳng định VD thật sự đã qua đời, Lee7 còn tiết lộ nguyên nhân là do quá tài năng. Những bên từng có xích mích với VD như Nah, Phương CD, Acy hay các rappers của SSR và rất nhiều người khác đều xóa bỏ hận thù và gửi những lời chia buồn đến gia đình anh. VD ra đi cũng kéo theo sự sụp đổ của GODZ.
2013 - 2014: Căng thẳng hai miền
Với sự ra đời của FSR và sự trở lại của GVR, hai tổ chức này cùng GFam trở thành những tổ chức lớn và có uy tín nhất trong Underground, trong đó GFam và FSR tập hợp phần lớn các rappers hiện đang sinh sống tại Miền Nam (Southside), còn phần lớn các artists của GVR ở Miền Bắc (Northside), bên cạnh một số cái tên khác nổi bật như Andree Right Hand, Nah, bộ đôi Karik và Wowy (South Gangz) cùng một số tổ chức khác. Lady Killah và Space Speakers (hai tổ chức này đều ở Miền Bắc) vẫn chọn những cách riêng của họ để phát triển và không mấy quan tâm đến sự việc trong Underground. Các sản phẩm của họ có xu hướng R&B kết hợp với rap và chú trọng đến hình ảnh cũng như cách ăn mặc. Giới Underground, đặc biệt là Miền Nam, cho đó là sự mất chất và chỉ là ăn theo showbiz. Quãng thời gian từ năm 2012 đến giữa năm 2013, tuy vẫn có những xích mích giữa một số rappers hai miền nhưng đã có nhiều sự kết hợp thành công giữa họ như là "Quá Ngắn - Nah Ft. Clever Star, Lynk Lee, & B07", "Nhành Liễu - Zephyr Ft. It's Lee & Linh Lam", "Mất - Binz Ft. Black Bi & It's Lee", "Bring It Back - L.J. Ft. Linh Lam, Lee7, & Baby Red" hay "Beautiful Saigon - Nah Ft. Thai Viet G & Wowy". Đến cuối tháng 7 năm 2013, có một mâu thuẫn đã bùng phát thành cuộc chiến mới.
Chiến tranh GFam, FSR - GVR
Karik, một rapper có những sự kết hợp ăn ý và thành công với Wowy trong giới Underground, có xu hướng muốn mang âm nhạc của mình đến với rộng rãi các bạn trẻ hơn nên đã bắt đầu có sự trở mình bước ra Overground. Kể từ đó, Karik bị nhiều rappers cũng như fan trong Underground (đặc biệt là ở Miền Nam) cho là mất chất và diss anh, Karik ra track "Ức Chế" để nói ra sự ức chế của mình. Track "Ức Chế" gây ra một cuộc tranh cãi ngắn trước khi các homies của Karik là Binz (GVR), Rhymastic (Space Speakers), và Big Daddy (Lady Killah) lên tiếng ủng hộ Karik bằng track "GATO - Binz Ft. Rhymastic & Big Daddy" (GATO là thuật ngữ được sử dụng phổ biến trong giới trẻ hiện nay, là viết tắt của cụm từ "Ghen Ăn Tức Ở"). Sau đó Acy vào cuộc và nổ ra trận chiến được cho là ngang tài ngang sức giữa Rhymastic và Acy với các tracks như "Diss Acy 2 - Rhymastic" hay "Kim Chỉ Nam - Acy". Căng thẳng hai miền Nam - Bắc bùng nổ khi các homies của Acy ở GFam là Sol' Bass và Worm JB ra track "Xê Ra!" động chạm đến Northside và lôi cả GVR vào. Ngay sau đó, hai người bạn thân Zephyr (GFam, người Miền Bắc) và Linh Lam (GVR, người Miền Nam) ra track "Quan Điểm - Zephyr Ft. Linh Lam" phản đối chuyện phân biệt vùng miền. Track này có động chạm đến Rhymastic nên sau đó giữa Linh Lam và Rhymastic nảy sinh một số mâu thuẫn, dẫn đến việc Rhymastic chính thức cắt đứt quan hệ hoàn toàn với GVR (anh chỉ còn kết hợp với những homies thân thiết trong GVR như Binz, Silver C, hay Da Vickie). Dư âm của bài "Xê Ra!" khiến các rappers ở GVR (Silver C, Kancc, LT...) và Miền Bắc (Zenky...) vào cuộc, kéo theo sự tham chiến của FSR (L.J., Black Bi, 2See...) cùng các rappers ở Miền Nam (Black Murder, Lợi Emo, Đạt Maniac của GFam). Ngoài các tracks cá nhân ra còn có thể kể đến các tracks pháo dàn nhỏ như "Rồng Lộn - BDT Ft. It's Lee, Da Vickie, Tricky, & Jr" và "The An5wer - Linh Lam Ft. Dr. BL, Kancc, LT, & Gizmo" của GVR, bên phía FSR có "FSR Get It - Baby Red Ft. Black Bi, Pjpo, Young H, L.J., & Torai9", G - Family có pháo dàn "G Diss Troy - Acy Ft. Worm JB, Logan, Black Murder, Ca Nóc, B2C, Kus, Leo, Zaimu, Lợi Emo, DN, & Dat Maniac". Trận chiến kết thúc khi các bên đều rút lui, nhưng dư âm của nó thì vẫn còn xuất hiện ở nhiều tracks trong khoảng thời gian sau đó.
Điểm yếu của Rap Việt
Có một điều hạn chế của Rap Việt từ khi bắt đầu hình thành cho đến tận bây giờ vẫn chưa khắc phục được chính là còn quá ít đầu tư vào việc làm nhạc, làm beat và hòa âm phối khí. Chính vì thế mà đa số các ca khúc Rap Việt đều là tác giả thu âm dựa trên các beats hoặc instrumentals có sẵn của các producers âm nhạc nước ngoài. Tuy nhiên thì chúng ta không thể bắt bẻ nhiều về điều này bởi phần lớn họ đều làm nhạc phi lợi nhuận. Gần đây với những sự đầu tư vào hệ thống âm thanh, GVR và đặc biệt là Space Speakers đã có thể tạo ra những beats của riêng họ.
One Large & Young Uno, Lịch sử 10 năm Rap Việt 1997 - 2007.
VTA, Lịch sử 40 năm Hip Hop thế giới và 15 năm Việt Underground - từ góc nhìn của VTA.
Lee7, About Viet Dragon.
Lee7, About Phương CD.
Lịch sử đầy oai hùng- lắm thăng trầm của RAP Việt
Trả lời kèm Trích dẫn
